Sunghnak Hi Adonghnak Asi Lo: Pah Chih Mei

By Henry Nawl Thang Bik
___________________________________
 
Biahmaithi

Sunghnak hi sualnak (Adam sualnak) ruangah asi. Cucaah minung nih hrial khawh asi lo—ahme maw angan. Kan tong dih cio. Ramkhel, sipuazi, camipuai, nungak le tlangval lakkar ah maw, sunghnak kan tong ning hi a dang lengluang ko lai. Cucu minung phung asi hei ti ko usih. Asinain, kan philh lo ding tu cu, ‘sunghnak hi a donghnak a si lo’ ti hi. Sunghnak in lungfim cawn kha abiapi taktak mi asi. Abikin, siahngakchia nih first semester exam kan phit khawh lo/kan sungh sual zongah second semester caah a kan cawmpiaktu/zuam duhnak thinlung a kan ngeihtertu asi ahcun kan sunghnak kha a donghnak a rak si lo.

Sunghnak cu zeidah asi? (What is failure?)

Afawinakin, sunghnak cu teinak asi lomi poh khi. Mifim nih ‘sungh’ timi cu ‘a tluk tikah a tluknak in a tho than zuam ti lomi khi asi’ anti. Cucaah kan sungh/tluk sual zongah kan thawh zokzok a herh. Thawh lawng a za rih fawn lo. Rang tein kan tlik than a herh fawn. Ervin Lutzer nih, ‘Sunghnak cu teinak kuatka’ asi, a ti. Cun, ‘sunghnak hi fimnak thar kan hmuh khawh than nakhnga, caan tha sertu asi,’ a ti than.

Ahohmanh nih sunghnak kan tep dih/hrial khawh asi lo (We all have tasted failure)

John C. Maxwell nih, ‘Teinak a hmu mi pawl hi sunghnak a tong cuahmah mi bantukin sunghnak atu le tu an tong ve. Hihi zumh na harh ngai men lai nain a hman mi asi,’ a ti. Bible chungah Siangpahrang le hruaitu hna kong zong rel hmanh. Zeitluk in dah sualnak chungah an tlak le a hman lomi biakhiahnak an tuah. An tlu nain an tho than.

Sunghnak hi tuar dintuai asi lo, a faak taktak mi asi (Failure is not a mere possibility but a harsh reality)

Nifatin, ruahchannak ngei lomi le lungkhuai-mithli tla in a um mi tampi, sunghnak tangah a um mi kan hmuh hna. Tho kho ti loin an um ko ah khin lungfah a zual. Sunghnak hi tihnung tukmi asi bantuk in kan iralrin a herh ngaingai. Kan thazaang, ruahnak, le kan nunnak tiangin a hrawh khawh. Pathian he kan ipehtlaihnak tiangin a hrawk khotu thil asi. Sunghnak ruangah amah le mah a that mi, an tlawm ti lo. Caan tampi cu Pathian hmanh kan panh ngam tawn lo—adawt velngeihnak philhin.

Ziah kan sungh? (Why we fail?)

Kan sung—aruang tampi. Kan mah palh ruangah asi kho nain abiapi cu sualnak ruangah asi bik. Phungthluk bia 14: 12 nih, ‘Lam dik tiah na ruahmi kha thihnak lei kalnak lam asi ko,’ tiah a kan cawmpiak. Caan zeimawzat cu hruaitu kan ngeih lo caah kan sung. Phungthlukbia 15: 22a ah, “Ruahnak i cheuhnak a um lo ahcun khuakhannak kha a pingah a kal tawn,” a ti. Cun, caan tampi cu kan iruah lo piin kan sung tawn.

Zeitindah kan tei khawh lai? (How to overcome failure?)

Thomas Edison nih, ‘Voikhat te teinak ka hmuhnak dingah voi thong-sawm-nga (50,000) ka sung—ka tuahmi ah teinak ka hmu lo’ a ti. Sunghnak tampi cu sunghnak siloin hneksaknak (trial/test) an si kho men. Teinak kha ihmuithinh, sunghnak si loin. Vawlei minthang A. Lincoln kha ruat hmanh. USA president asi hlan ah, sunghnak nganpi voi sarih a tong bal ve kha! C.S.Lewis nih, ‘Sunghnak hi Sehtan hriamnam thabik asi. Sunghnak kan tei khawh lo ahcun Sehtan nih zaangdam tein a kan lak khawh’ a ti. Caan tampi cu kan sungh-zatlaknak, ngaihchiatnak lawng kha kan ithut pi peng (Zawng zang tlaih in kan itlaih), Pathian colhcanghter kan sanh lo. Inn khar kan hrenh kanh.

Kan sungh tikah zeidah kan tuah awk? (What to do when we fail?)

1. Pathian bawmh hal: Na hawipa/na inn pa sinah khan tli len hlah. Khrihfa kan si bantukin Pathian kha pakhatnak ah fuh colh ko. Na lungretheihnak le sungh-zatlaknak kha chim colh. Hmailei karhlan khawh dingin an bawmh lai. Lam an serpiak lai.
2. Thatnak hmuh izuam: Mifim Zig Ziglar nih, “Sunghnak na tong tikah sunghnak chungin thatnak pakhat tel cawn izuam. Sunghnak kha an cawnpiaktu le an sersiamtu, ral siloin hawi ah iser hmanh. Cuti na tuah ahcun na sung naisai sariat lo,” a ti.
3. Tho than: Tluk kha a poi lo. Thawhthan ti lo balte a poi. Sualnak rak tuah kha a poituk lo. Zia thinh ti lo balte a poi. “Zeicahtiah mitha mi cu voi sarih tiang tlu hmanh sehlaw, a tho than zau lai” (Prov. 24: 16a).

 Velngeihnak aum rih (Grace is available!)

Marah tikhuar chungah kan tla kho. Pathian nih Elim ah a kan thial khawh than (Exo 15). Pathian nih a khaa tukmi kha a thlummi ah a thleng khawh ko. Pathian cu zeizong vialte tuah kho tu asi. A lungsau i a kan dawn in a kan nihsawh fawn lai lo. Tlamtlingnak leiah a kal cuahmah mi, mi tlamtling lo /mi chanbau kan si a hngalh tuk lawmmam fawn.

Biadonghnak

Vawlei nih kan sunghnak, le kan santlaih lonak lawng hmuh a zuam. Sihmanhsehlaw, Jesuh nih kan sungh-zatlaknak pin leitu a zoh. Rom cakuat nih, “Pathian nih hin, amah a dawmi hna caah le amah nih aa tinhmi ningin a kawhmi hna caah cun, zeizong vialte hi a tha leiah a serpiak ko hna ti kha kan hngalh” tiah a kan cawnpiak. Jesuh nih Vailam ah na sual leiba a cham mi kha zungzal caah asi ti kha philh hlah. Teitu nih cun sunghnak hi a donghnak asi lo, ti a hngalh. Cu bantuk a hngal i a pah ngamtu cu tuan ah maw tlai ah mi teitu an si zungzal. Teitu si na duh ahcun “Sunghnak kha tih hlah: Pahchih Mei.”