Saturday, March 21, 2015

Tho/Thawh Phun Thum

"Thawhthan" kan naih chuahmah! "Thawhthannak" hi rak um hlah
sehlaw, Khrihfa biaknak hi sullam ngeilo asi hnga, tiah Baibal thiamsang pawl nih an chim tawn. Asinain, Jesuh Khrih cu thihnak nih a tei kho lo. A tho than. Cucu, "Thawhthan" kan timi cu asi i Jesuh Khrih thawhthannak kan lawmh lawng siloin kan nih zong a thawhthannak ihrawm in thawh ve ding kha a sawh duh ve. "Thawhthan" hi kan hmang lengluang cio, kan kum zat in kan hmang cio ko. Zeitindah kan hman, timi hi a biapi ngaingai. Kan tho ve taktak maw? Thawhthan nun kan ngei ve taktak maw? tihi i chek ngaingai kan herh. 

Tho/Thawh timi hi phun tampi in chim khawh asi ko lai nain phun thum tein ka von chim hmanh lai.
1) Thawh tolh: Cu lio cu Falam sianginn ka kai lio asi. Zingka tein ka tli tawn. Zingkhat cu ka lawi pah ah khin ka hawi nu i a nu buaicur in tikhur i a um lio khi ka hmuh. Zinglei Sml. 7: 30 am hrawng asi. Ka hawi nu i a nu cu, a orhlei in a ha aa taih, a kehlei in facang a tawl, (cun...chim ka duh pah lo nain), "a zun a zun" pah rih!! "Ziah!! Cu ti rumro cun?" ka von ti. "Thawh ka tolh ko hih. Ka fa le sianginn kai ding an si fawn le, kaa hnaw ko hih" a ti pah khin " he he he" tiah a nih. "Thawhtolh" cu hihi asi ko. Fawi te le pakhat tete in tuah awk a tha ko mi kha voikhat tuah ah hnawhsare in tuah an hau. "Thawhthan" kan hman lengmang ko nain thawh kan tolh sual ve sual maw? 

Voikhat cu Korear ram, Evangelist minthang pakhat nih Korea nungak aa dawh tatak mi kha lakphakti din a sawm. Evangelist pa nih cun ,"Nungak nu Korea ram ah na min a thang, naa dawh, mi nih uarbik mi na si. Piangthar law, nangmah nun zoh in Korea minung tampi an piangthar ve lai. Zeiruangah dah hi tluk na laar lio, na no liote hin na piangthar lo" tiah a hal. Nungak nu nih, "Sayapa, ka no lio, ka dawh lio, ka par that lio le ka minthan lioah cun von i nuam ta ka duh. Ka tar deuh hnu ah ka piangthar te lai," tiah a leh. Evangelist pa nih cun lakphakti cu hraikhat te lawng a cah i a din. Zahceo a din ah khin nungak nu cu a pek i "nunngak nu ding ve" tiah a pek. Nungak nu cu a thinhang tuk. Korea ram chungah minthang ka si. Muidawh ka si. Lakphakti din kho lo zong ka si phit loh!! Zeiruangah dah na ka sawm, na ka sawm riangmang le na din bang/ciami na ka pek, tiah a thinhang i Evangelist pa cu a hro, a sawh chih. Evangelist pa nih ,"nunngak nu chikhatte! chikhatte! von ruat hmanh!! Keimah nih ka din ciami/bang lakpkhakti din hmanh na duh lo, naa nautat i na fih va si kaw, na no lio i Jesuh Khrih na cohlan lo, Pathian rian na tuan lo ahcun na tar hnu ahcun Pathian nih a cohlan duh ve lai lo? An hmang duh ve ti lai lo? ati. Nungak nu a lau!! Cu nii thok in, a lung aa thleng i a piangthar e, an ti. 

Kan nih teh kan tho taktak cang maw? Atu hin thawh a cu cang. Thawh kan tolh sual ahcun a poi tuk lai. Kan no lio, kan pardawh lio, kan thawn lio, kan minthang lio, kan duhmi poah kan tuah khawh lio.... caan i Pathian rian kan tuan lo ahcun kan tar hnu ahcun Pathian nih a kan cohlang duh te sual lai lo.

A luan ciami kum ah thawh kan tolh sual ko hnga. Tu kum "thawhthan" ah cun tolh lo tein kan tho/thawh ve nakhnga, Bawi Khrih min in kan sawm hna.

Phungchimtu 12: 1ff rel dingin kan sawm hna.

Pathian bia aa hrawm mi kan dihlak cungah Pathian thluachuah tlung ko seh. Amen!!

Sunday, March 15, 2015

Pathian Theihmi Si Hi A Biapi Deuh!!

Caan donghnak kong hi mi cheukhat nih mi tihpaihnak ah a
hmangmi kan um. A ngaitu ca lawngah asi rua an ti. Caan donghnak kong hi tihpaih sawhsawh nak a rak si lo. Mi vialte kan caah a tling ding hrimhrim asi.

Laimi Khrihfa kan sinak kum 100 ral kan kai cang. Pathian bia hi a chuk a cho, a thuk a puan in an purh dah i a kan chimh/cawnpiak. Cun, Laimi 90% za ah sawmkua nih kan ceih khawh bikmi cu Pathian kong asi. Thil dang kong kan ceih khawhmi hi a tlawmte. Chim ko ahcun Crusade le Camping ka kai hi voi 10 leng asi cang. Speaker tam deuh nih an chim ding mi hi ka by-heart pah dih. 'Hi a chim tlawmpal ah mirang biafang pakhat a telh lai' ti tiang ka by-heart mi hmaanh an um. Keimah lawng si lo. Midang zong nan si ve cio ko lai dah? Lam kam ah tho kho ti lo a rilmi zuri hmanh nih "Khamhnak a tlau kho maw tlau kho lo timi von chim sual ahcun Baibal ca cang an zah dih rua" ti awk in an thei. 


Laimi hi ramdang he buaktlak in tuak ahcun kan theology a rak sang tuk. Pathian kong kan theituk. Pathian cu zeizong vialte tuah khotu asi. Jesuh cu mi khamhtu Bawi le Messiah asi kan theihtuk.
Ka ton balmi pakhat tein kan chimh hna lai. Phundangah ruat hlah ulaw. Voikhat cu Yangon khua hmun pakhat ah khin concert (hla saknak) an tuah. Kawlram hlasak thiam an tling pah. Pi Sung Tin Par zong aa tel ve. A nungak lio asi. Pi Sung Tin hla sak caan a von phan. Ka hawi le pawl cu ''hihi Sung Tin Par asi. A khua Hriphi-Vuangtu. Kan mah Hakha mi asi" a kong ka theihmi poah ka chim. Nan chim cio ko lai. Pi Sung Tin Par cu Kawlram pumpi ti awk in theih asi. Hlasaknak puai a dih. Pi Sung Tin kut tlaih le hmanthlakpi ah kan kal. Ka hawi le nih Pi Sung Tin cu "Amah hi na hngal bal maw?A nih nih cun an hngalhh tuk" tiah an hal. A ka zoh i "Aw sorry tuk mu, Kan hngal bal lo, Laimi maw na si?" a ka ti. Ka hmaisen ning hi hmursen sii thuhmi nakin a sen deuh. Ka hmai thikhal a pawt. Ka lu arbawm tia ah a cang. Pi Sung Tin Par ka theihmi cu ka mawh ma? Aho poah nih kan theihmi si cio ko. A ka theih lomi zong cu a mawh ve ma?

Cu liote i ka thinlung ah a ra mi bia cu: Matthai 7:21 “ ‘Bawipa, Bawipa,’ tiah a ka timi paoh in Vancung Pennak chungah an lut dih lai, tinak a si lo, sihmanhsehlaw vancung i a ummi ka Pa nih tuah hna seh ti a duhmi a tuahmi lawnglawng kha an lut lai" timi asi. 

Jesuh Khrih cu kan theih tuk. Mi khamhtu asi. Pathian fapa asi e kan ti. Jesuh nih teh a kan thei ve hnga maw? Kan theih tukmi minung nih an kan theih lo hmanh ah kan ngaih a chia. kan ning a zak. Jesuh nih theih lomi kan si sual lai ti hi phaang a um tuk. 

Kei ka si ahcun "Jesuh, na ka thei lo maw? Henry Nawl Thang Bik kha ka si. Tikhuangtum. Col. Van Kulh khua, a pa Tei Thio caah a pu Tlir Hmung nih a rak tlakmi khua khah. Cun B.th kum 4 ka kai. M. div kum 3,M.th zong kum 4 bak ka kai. Linguistic specialize in (Greek le Hebrew). Bawipa kum 11 chung bak na bia ka cawng. Kan khrihfa bu ah District Youth Director ka tuan bal. Kaa pum peng. Cheuhra cheukhat zong ka pek peng fawn. Mi sifak ka dawt hna i ka zohkhenh hna. Na thawngtha chim ruah ah Tluangram le Belhar te hna cun Vomkua khau pawng tawlang cho an timi zongah ke bakin ka rak kai kha/ka rak kal kha. Bawipa a dang ka tuahmi a tamtuk rih. Na ka thei ti lo maw?"

Jesuh nih " aw cu ma si. Na min cu Henry Nawl Thang Bik na ti maw cu? Na khua Tikhungtum? Tikhuangtum ah nang hi kan thei bal lo e. Midang cu ka theihmi an um len nain. Peter le Paul, kal pi u.. kha pa kha ka theih balmi si lo. Peter 'kha pa kha tawh hrimhrim on ti hlah.." Jesuh nih ka ti sehlaw zeitluk tihnung dah asi hnga?? Ningzah awk dah asi hnga?

Nan khua i zuding sa ei,zei na rel mi an um lai. Lainawng le nu a zuarmi misual taktak i na ruahmi pawl an tor lai. Vawlei cung mi vialte hmai i "Jesuh nih kan thei loh" von ti ding cu, tih a nung tuk lai. Ning zong a zak tuk lai ning.......!!!

Kan mah nih Pathian kan theihmi nakin Pathian nih theihmi kan si hi a biapi deuh. Jesuh nih theihmi kan si taktak ve maw? Nihin kan nun icheck than usih. 

(Ruahlopi in a sau ngai manh hoi le zaa rih seh. Kan peh than te lai). 

Bawipa bia aa hrawmmi kan dihlak cungah Pathian thluachuah a thar in tlung ko seh. Amen!!!!

Mi Lung Duhnak Tlingtertu Dang Hohmanh Um Lo!!

Taksa zawtnak le tlamtlinglonak kan ngeih lo ahcun kan taksa pum a thangchin lengmang (Kan thang dongh tiang). Kan taksa pum a thang bantukin kan thinlung le ruahnak a thang ve. Kan hmuhmi a tam tikah kan theihmi a tam. Kan ruahmi a tam tikah kan fim deuh i kan thiam deuh. Kan duhmi a tam i a ngan chin lengmang. Nizaan i kan duhmi nihin ah zeihuaha ah kan rel lo. Kan lungdi a riamter kho lo. Cucu minung sining (nature) asi. 

Ka hngakchiat lioah ka duhtukmi,ka khuaruahhar tukmi le kaa lunghmuih tukmi thli pathum
1. Ka hngakchiat lioah cun ka pa nih a hmurhmul le khabe hmul aa mehmi khi ka khuaruahhar. Ka rak zoh cim lo. Ka upat tik cuh!! ka rak ti. 

2. Ka hngakchiat lioah Col. Van Kulh kan khua ah motor in a rak tlung. Zaan a rak si caah Motor mei--asen he aihre he a phun in a ceu. Ka khuarruah a har tuk ah ka rak ttap. A thaizingah 'heh' tiah motor cu kan rak dawi. Kan ilung hmuih kho tuk. A hnulei ah minute 5 cio an rak kan citter. Kan rak ilung hmuih khawh ning. 

3. Kan tlangah Tlangkhua hi khuapi bik asi. Kan hngakchiat lioah Tlangkhua pal hi kan rak duh tuk. Tlangkhua ka rak phanh hi taangnga ka kai lio asi. Bawda ah kan rak um (Sayamah Kyi Far Thai a rak tuan lio). Tlangkhua kan pal ahcun vawlei cungah khuapi cem ka phan ti ruam in kan ilunghmuih. Khua ummi hawi le sinah ' kei cu Tlangkhua ka pal' kan rak ti hna. Bawlung chuih thiam deuh le vuak cak deuh ding tiangin kan iruah i Tlangkhua phan lomi kan hawi le zong nih an kan ruah ve.
Atu ahcun ka pa hmurhmul le khabe hmul meh nih ka khuaruah a harter ti lo. Col. Van Kulh Motor dawi nih a lungdi a riamter ti lo. Tlangkhua phanh zong nih ka lung a hmuihter ti lo. Ka ruahnak le ka duhmi a karh chin i a tam chin lengmang. 

Cucu minung phung asi. Kan thih hlan lo kan di a riam kho lai lo. Kan duhmi a tam chin lengmang lai. Nihin ah a thatuk na timi thil kha thaizingah na duh ti lai lo.Vawlei thilri nih hnangamnak a pe kho. Na lungduh tihaalnak kha zeitik hmanh ah an riamh kho lai lo. Vawlei thilri in lungdi riam itimh cu rili ti din bantuk asi. Na din tam deuh poah ah na tihaal a zual lai. 

Kan lungdi riamh khotu le kan duh tihaalnak a riamh khotu le tlintertu taktak cu Jesuh Khrih lawng asi. A dang hohmanh an um lo. Johan 4:13-14, "Jesuh nih cun, “Hi ti a dingmi paoh cu an ti a hal than lai; sihmanhsehlaw keimah nih ka pekmi ti a dingmi paoh cu zeitikhmanh ah an ti a hal than ti lai lo. Ka pekmi ti cu a chungah zungzal nunnak petu cerhtiput ah a cang lai,” tiah a ti. 

(Lungsau tein a reltu nan dihlak cungaj kaa lawm.)

Bawipa nih kan dihlak caah thuachuah pe hram seh. Amen!!

https://m.youtube.com/watch?v=-uj4XTvvIXo

Tangdornak Umnak ah Dawtnak Tlamtling A Um

Mi tampi cu kan mah nakin asi kho deuhmi le thli ti kho deuh mi
sin lawngah tangdor kan hmang. A ngaingai ahcun cu bantuk cu tangdor siloin kan tuah awk hrimhrim asi. Tangdor/toidor timi cu kan mah nakin zei asi lomi le thil ti khawhnak a ngei lomi sinah tangdor tein kan ummi khi asi. An mah sining tein kan cohlan khawhmi hna khi tangdor nun ngeih kantimi taktak cu asi. Cun tangdor hi ralchiat asi fawn lo. 

Pathian hmai ah minung hi tihzah tlak le upat awk tlak kan si hrimhrim lo. Asinain, Pathian le minung karah dawtnak tlamtling a um khawh nakhnga amah Pathian lila kha mi toiah aa dor. Filipi 2:8 "Mi toiah aa dor i nawlngaihnak lam kha thih tiangin a zulh— vailam cung thihnak kha." Cu bantuk lungthin, ruahnak le toidornak ngeih ding cu Khrih nih a kan fial ve. Filipi 2:5 'Nan lungput cu Khrih nih a rak ngeihmi lungput kha si seh....' Khrih nih a ngeihmi lungput cu toidornak kha asi. Midang nakin ka tha deuh tiah aa ruat lo i Pathian asinak hmanh kha misual caah a kal tak. 

(Voikhat cu khua pakhat tlangval an i vua. Khuapi in kan tlaih hna i ahodah a hmaan deuh/palh deuh timi an pastor pa nih a hal hna. Pakhat nih 'tha te ka um ko mi bak kan inn tiang a ka fuh' ati. A dang pakhat nih 'kei zong kan inn ah ka um ve. Mi an von fial hna i a ngamh ahcun raa seh, kan i cheih lai a ti le pasal ka celh ve lo le ka fuh ko' ati ve. A donghnak ah an pastor pa nih, "Nihin cu kan khua chungah mithacem veve bak pei nan i vuak hi" tiah ati hna, an ti. 

Zeiruangah dah kan inn chungkhar ah buainak a um peng? Khrihfa bu ah buainak a um peng? Kan riantuannak ah kan hawi nu/pa he kan irem lo? That kan icuh tuk ruangah asi. Jesuh nih zultu sinah, "Nan mah lakah a nganbik si a duh mi cu a hmebik asi hmasa lai" ati (keimah biafang).

Tahchunhnak: Voikhat cu nuva an um. An pa nih an nu a vuak peng ti si. An nu cu aa torh ve ti lo caah an inn ah a kir than. A pa nih "Nute zei kan ti hnga, va kir than law nan pa nih an fial poah el lo tein thlakhat te lawngbak va hne. Cun thlakhat tling bakin na rak kir than lai" ati. Nute cu a kir than taktak. An pa nih a hlan bantukin zu a ding. A vuak. A duhning poah in a tuah. Rian a fial. An nu nih kaa khat zong awkaa chia in a let lo. Zarhkhat a rau. Zarhhnih zarh thum a rau. An pa a khuaruahhar tuk ah a mit aa hnuai,a lu aa kheuh "ziah kan nu kha asi taktak ko maw?" ati. An pa cu "Hin-cho-hmuk" ti chung piah cio si ko. A zu dih (a-ye-pou dih). Voidang i zing thawh le lo kal hrim a huam bal lomi zing atho. Hurhuk aa tumpah rih. Lo nichair a kal lawng hmanh si lo. "Kan nu thingphurh har" ati le thingtluan hna a von put chap. An nu nih "Kan pa thingphurh hna cu nu rian pei si cu ziahhme nangmah nih cun na von put duh" tiah aw nem tatak in a von ti. An pa cu thatho tuk cang kaw "Khoi! kan nu tithawl zong kha von ka pe dih lawlaw, ti zong cawi/then viar lawlaw ning" ati an ti. Thlakhat a dih cang. A pa nih nute hung lawi cang thlakhat a tling cang tiah a auh. A fanute nih 'ka pa, kir ka huam than ti lo' ati an ti.

Tangdornak a umnak ah hin dawtnak tlamtling a um. Inn chungkhar ah, khrihfa bu le hawikom, nungak tlangval kar tiang zongah tangdornak nun kan ngeih ahcun dawtnak tlamtling a um ko lai.

(Ka duhning in ka tial lo bu ah a sau dom. Lungsau tein na rel caah kaa lawm tuk). 

Bawipa nih thluachuah in pe hna seh. Amen.

Nihin Nii Tiang A Lung Dong Lo: A Kan Siamremh Peng Rih (He's Still Working On Us)

Pathian khuaruahhar thil ti khawh thawnnak hi na ruat bal maw?
Na ruah bal ahcun khuaruahhar lo awk a tha hrimhrim lo. Profet Isaiah zong nih "Khuaruahhar Fimchimtu, a thawng mi Pathian le Daihnak Bawi...' tiah a rak ti phah ve cu!!

Vancung Nika, Thlapa le Arfi hna khi zoh hmanh. An mah caan cio ah zeihmanh an tolh bal lo. Nika khi Helium gas in a khatmi asi. Cu a linhnak cu ozone tlap (ozone layer) nih a tuam. Cu nih cun nika linhnak a runven. Arfi khi a bubu in a um mi an si. Cucu mirang nih Galaxy an ti. Kum 1999 lioah galaxy 125 billion a um tiah scientist nih aan chim nain kum 2013 ah cun 225 billions galaxies a um an ti than. An hmuh rih lomi zong um rih sehlaw theih asi lo. Khi Arfi bu (galaxy) pakhat nih khin buaktlak in Arfi 15 billions an ngeih cio an ti. Cu Arfi bu (galaxy) nih cun min an ngei cio i vawlei he aa naihbik Arfi bu (galaxy) hi Milky Way tiah auh asi. Cu vialte Arfi cu an ipah lo. An isutkhak fawn lo. Pathian nih a control hna. Kan umnak vawlei bantuk (Planet) zong a dang tampi an um rih. Pawkpalawng ah an i thlai. Cucu an mah le sining cio in an i her. Vawlei fimnak (Science) lei cun second pakhatte hi vawlei hel loin idin sehlaw, vawlei pumpi hi a rawk dih hnga, an ti. Pathian sermi rili le a chung ummi vialte le ruahsur, khuarit le tettlak vialte khi khuaruahhar an si ko. (Capo: Kan hngakchiat lioah khuarit fatinte, vanmi pa nih sum a hrilh, an rak kan ti tawn). A fawinak in chim ahcun Pathian sermi thil hi minung ruahnak nih a rak phanh leng asi. 

Cu vialte ser ah cun zarhkhatte lawng a rau. Zarhkhat hmanh a rau lo. Ni 6 te lawng!!!! Asinain, kan nih cu nihin nii tiang lungdong lo tein a kan sersiam peng rih. Um sertu nih lungsau thinfual tein 'tlak/nawncek' a duhning tein a sersiam bantukin Pathian nih lungdong lo tein a sersiam pengmi kan si. 

Nihin nii ah Pathian nih biaceihnak ah chuahpi a kan siang rih lo. Kan tling rih lo a hngalh. Amah duhning te le lungsau tein sersiam a kan duh rih. Van le vawlei le a chung um thilri vialte, zarhkhat ah a ser dih. Nain kan nih cung ah cun 'nihin nii tiang a lungdong lo: a kan sersiam peng rih' (He's still working on us). 

Filipi 1:6 "Cucaah cun, nan chungah hi rian tha a thawktu Pathian nih, Khrih Jesuh Ni ah hi rian cu a lim tiangin, a tuan zungzal lai.' 

A kan sersiam zungzaltu Pathian nih thluachuah in pe hna seh. Amen.

Khuaruahhar Dawtnak

Pathian hi zeizong vialte tuah khotu le sertu asi. Nawl a pek hna i a
chim bantukin an hung um dih. Arfi, Thlapa, Nika le sermi thil vialte hi Pathian nih nawl a pek i a ummi an si (Gen 1-2). Khuaruahhar Pathian le a thawngmi Pathian asi.


Asinain, Siangpahrang David cu a zeihmanh poi lo. A khuaruah zong a har lo, "Pathian pei asi fom cu a tuah khawh ko lai teh. A sunparnak langhtertu an si cu teh (Salm 19)!! Hi tel a tuah khawh lo ah biak awk cu a tlak fom lai maw? a ti huar. 

Nain, David khuaruahhar tertu thil pakhat te a um. Cu nih cun a lung a suktuk i a khuaruah a hartertuk. Cucu Pathian Dawtnak kong asi. Salm 8:4 "Minung hi zeidah a si i na hnakkar ah na tenh? Minung menmen a simi hi zeidah a si i a zawn na ruah? ti hi ka ruat" a ti. 

Zeizong vialte tuah khotu Pathian nih a dawt i a hnakkarte ah a tenh mi kan si. Kan that ruangah si lo. Kan ihlawh ruangah si lo. Khuaruahhar a dawtnak vel thawng in asi. Johan 15: 16 "Nan nih nih cun nan ka thim lo. Keimah nih kan thim hna...." a kan ti. Nihin ah nang le kei cu Pathian thimmi minung kan si. 

Tahchunhnak: Vawlei cung mirum cem nih nangmah hi kan thim/nan chungkhar in kan thim hna. Kan cawm hna lai. Inn zong kan cawkpiak cang hna. Zeihmanh nan tuah lai lo. Nan duhmi poah kan tuahpiak hna lai, kan ti sehlaw kan i nuam hnga maw?? Hal hau lo. Kan inomhning lai mu!!! Kan aukhun le kan i hlawh that lai ning cuh!!

Atu cu minung sawhsawh nih thimmi kan si lo. Minung le zeizong vialte sertu, Pathian bak nih "Kan Thim Hna" a kan ti. 

Maw Khuaruahhar Pathian Dawtnak a sunglawi in a lianngan hringhran dah!! 

A reltu nan dihlak Bawipa nih thluachuah in pe hna seh! Amen.