GFA FC A Hnubik Thawng

1. February 18, 2015 ni ah khan GFA FC (Junior Team) Vs SILVER STARS ah GFA FC nih 1-0 in atei.
 

2. February 20, 2015 ni ah GFA FC (Senior Team) Vs MANAWMAY FC ah GFA FC nih 1-0 in atei  ve. 

3. February 22, 2015 ni ah Chin State aiawh in Naypyidaw ah Bawlung a va chuihmi GFA FC in Junior le Senior team cawhmi (a lawngkang deuh mi) hna nih tu kum ah Champion asi kho lai, tiah ruahcemmi Magwei Division Team cu 1-0 in an tei i, Semifinal an kai cang. 

A tu a ra lai ding, February 25, 2015 ni ah khin Quater Final ah 4-2 in Naypyidaw atei tu "KAYIN STATE" he an chuih te lai. Tu zarh chung cu GFA FC Team in an i zuam nak cio ah, Senior + Junior + Chin State nih 1-0 cio in aa zuamtu hna an tei cio hna. Pathian sin ah kan i lawm hring hran. Atu liopi hi NAYPYIDAW khuapi ah "A MOE THA PUAI DAW" an tuah cingling pi asi. Cu hlan ah TAN LE PYINE pa (14) an i zuam tawn mi kha, Naypyidaw ai chap caah, Team (15) an si cang. 

Cu lak ah "CHIN" le KAYIN cu semi Final ah chuih kho ding le ai tawng ding ansi. Khat lei kam ah, (PEGU le SHAN STATE, KACHIN Le MANDALAY) thaizing ah an chuih lai i, atei tu pa hnih kha Semi Final ah an i tawng ve lai. CHIN STATE hi kum 1977 ah Laimi kan football star pawl, Dr. Ro Uk, Ngunsan Awng, Victor, Suiluai te hna an chan lio, 1977 kum ah Kawlrampi zuamnak ah Semi-Final tiang kan rak phan bal. Cu ri cun tutan tiang ( kum- 38 ) chung Semi-Final kan kai kho ti lo. Tutan hi 38 hnu ah Team lei hnga zuam nak ah Semifinal kan van phan than. Laimi nih kan biak Pathian sin ah thla kan cam pi cio ulaw, "CHIN STATE" min hi mi phundang thinlung le hmur ka ah rak cam in rak chuak than ko seh.

Source: GFA FC a thei biktu pakhat sin in lak chimmi asi.

Biaknak Min In Miphun Cihmih Timhnak

Biaknak Min In Miphun Cihmih Timhnak

Henry Nawl Thang Bik

Hi capar hi, abikin, keimah bantukin Baibal sianginn kai liomi le Pathian riantuanmi hna caah theihter ka duhkhunmi asi. Hi capar cu biaknak minbunh in kan miphun hmelchunhnak asimi kan biaknak hmangin miphun lila cihmih timh kan sinak kong kha asi i a puanpalang in tial kaa tim.  

Politics timi biafang hi Grik holh in ‘politikos’ ti asi, an ti. Cucaah, cheukhat nih Grik holh ah—‘os’ in a dongmi poah cu ‘pa’ (masculine gender) a sawh duh caah pa lawng nih tuah dingmi asi, an ti. Cucu, hmaan dawh asi lo. Grik holh in “Harmatia” timi hi ‘sualnak’ ti asi i Grik holh ah—‘a or e’ in a dongmi biafang cu ‘nu’ (feminine gender) a sawh ve. Nain, sualnak cu nu hrang lawngah asi lo.  Cucaah, a fawinak in, politikos sullam cu ‘ram chung minung pakhat sinak’ asiloah ‘ram minung he aa pehltaimi rian’ tinak asi ko. Nu he pa he, kan tuancio dingmi rian asi. Cun, khrihfa biaknak le ‘ramrian’ hi aa kalhmi ah a ruatmi an um len. Baibal chung kan zoh tikah Pathian nih a thiammi siangpahrang vialte hna khi raltu lomi an um lo, ti awk asi. Moses, Joshua, Deborah, Joseph, Samson, Saul, David, Solomon, Daniel le a dang dang., ram le miphun caah riantuanmi lawngte an si. Jesuh hmanh kha politician asi, ti khawh asi. Aruang cu, a rat hnawhchan le a chim bikmi thawngṭha kha ‘ram kong’ asiloah ‘pennak’ kong lawngte an si ve. Jesuh nih a dihlo manhmi rian vialte, an tlin khawh nakhnga, khrihfa bu ah a chiahta.  A ram le a pennak tlintertu ding asimi khrihfa biaknak hi tlauter ding le rawhral ding cu a duhmi asilo. Cucaah, kan biaknak ka humhaak a hau.

Laimi cu khrihfa kan si. Khrihfa kan sinak cu kan miphun hmelchunhnak a lanhtertu zong asi colh. Miphun, nunphung le biaknak/zumhnak hna hi thiamtah in aa takmi bantuk an si. Then awk an tha lo. Kan biaknak le zumhnak a runventu cu kan nunphung le miphun asi bantukin kan nunphung le miphun a kilhkamhtu zong, kan biaknak thiamthiam. Salai Van Lian Thang bia bantukin kan nunphung le biaknak/zumhnak a rem lomi a um sual hmanh ah remhthan le zohfelthan hi a biapi ngaingai. Laimi nih nunphung/miphun he pehtlaiin kan ngeihmi nii sunglawi hna kha zumhnak/biaknak mit rumro in zoh awk atha lo bantukin biaknaklei nii sunglawi hna kha nunphung/miphun tahfung in tah awk a tha thlu ve lai lo. Salai Hc Penglianmang chimning ahcun, keh le orh bantuk an si. Orhlei nih a tuahmi poah kha kehlei nih a tuah ve lai, tinak asilo. An pahnih in an ibawm ahcun khuaruahhar thil an tuah khawh bantukin pakhat a bau ahcun pum tlamtlinglo bantuk khi, asi. Cucaah, Pathian riantuanmi zong nih ramrian ṭuan ding kan si ve ko, tihi kan iruahchih peng ding asi. Ram minung pakhat kan si bantukin ram chung minung kan sinak man tel cu kan ṭuan ding hrimhrim asi. A ngaingai ahcun, Laimi chungin ramrian tauntu hna hi Pastor cheukhat nakin Pathian duhnak a zul deuhmi hmanh an um kho ko. Cucaah, nang e, kei e, ti um loin tuan cio ding kan si. Kan ṭuanning balte aa khat thlu lai, tinak asi lo. Kan nunphung le biaknak kongah, luat-zalong tein kan um khawhnak nakhnga, pumpaak cio kan rian asi.

India ram hi Secular state tiah theih asi. A sullam cu mah ‘duhmi biaknak poah kha zalong tein zumh khawh le biak khawhnak nawlngeihnak,’ ti khi asi. Asinain, Hindutva timi thlaihtleng thar an tuah. Cucu, Indian asi mipoah nih Hindu biaknak a pom lai, ti khi a fawinak cun asi. Cu Hindutva tang ahcun RSS, BJP le Bajarangdal hei ti pawl group tampi an um. Khrihfa ko hi, an kan ral. Nerendara Modi nih aa timhmi lian pipi pathum lakah, khrihfa biakinn vialte theh dih i zapi nih hmanmi ekput/inn ah ser ding hi aa tel ve. Secular state asi ko mi India zong nih khrihfa mi hna nehsawh zomhtaihnak a tuah.

Cu ve bantukin kan hnu lei Buddhist le Rohingya buai tan ah khan Kawlram minung asi mi poah nih Kawl biaknak (Buddhism) a pom a hau, timi thawngpang a leng ngai. Wine Thu Rah ho in biaknaklei upadi cian zong, phungki 30,000 hrawng nih an tuah/ser. Cu an sermi ahcun, Kawl biaknak dohdaal in bia chim lo ding, timi zong aa tel ve. Cun, kan hnulei deuh ah CHRO nih ripawt pakhat a tuahmi cu cozah nih Chin Khrihfa, namnet in dawpdolh a timhnak kong a ṭial. Thein Sein cozah kai hlanah rak thokmi program pawl kha cozah thar kuttang ah a thli tein a kal peng rihnak kong te hna. Cun, Chin miphun nih kan miphun le biaknak hmelchunhnak ah kan hmanmi vailam tung 13 an hrawhnak kong; biakinn saknak le remhnak kongah permit kan hal i a ngah lo lio-ah Buddhist biaknak zalong ngai in a karhnak kong; tlangcungmi hna caah thanchonak, ti min put in Chin hngakchia thluak an tawlnak hna kong tehna, CHRO nih a von phozaar.

Cu lawng hlah e! Chin ramkulh chungah Thein Sein cozah a kai hnu in vailam tung 4 an hrawh chap. Atu zongah Hakha ah a ummi, kan miphun hmelchunhnak asimi vailamtung thialpiaknak kongah an kan buaipi. Cu pinah, thlawhtling thlacamnak tlang nakin a sangdeuh ah ummi tlang pakhat ah Kawl pura hnuai an itim. A ngaingai ahcun, cu kaa tlang cu pura hnuai an rak itim bal cang nain Laimi tih ruangah an rak idin nain atu hi caantha lakin thok than an timh. Cun, hiti an kan buaipi lioah, cozah tangka hmangin sakmi phungki sianginn le pura hi 15 hrawng a um, an ti. Cun, “biaknak thleidannak kong le minung covo khambuarnak kong he pehtlai in, kan hnulei tiangah mipi nih voi 20 hrawng caa an ṭialmi kong,” CHRO nih a telh chihnak kong Salai Van Lian Thang nih a tial. Hi vialte thil a cangmi hi cozah le Biaknaklei Vuanci (Ministry of Religious Affairs) nawlpeknak le kuttang ah tuah dihmi an si. Thinphang tihnung ngai a simi thil kong a chuahpi rihmi cu ပညာေရးနဲ႕ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ညြန္ၾကားမွဳဦးစီးဌာန (နတလ) sianginn kong asi. Hi sianginn hi ralkap nih tuanvo lakmi Ramrilei Vuanci (Ministry for Border Affairs) kuttang ah a um i cu komiti cu Thein Sein lila nih a hohaakmi asi. Cozah chimnak ahcun hi program hi tlangcungmi hna thanchonak caah tuahmi asi i kum 30 program asi, tiah an chim. Na-Ta-La sianginn cu Kawlram chungah 29 hrawng a um i 9 hi Chimram ah a um (an chim chinmi ka theihning ah). Cun, Laimi kan tambiknak Kalay zongah pahnih a um, an ti. Man lo asi i sianginn ah an um colh. Kan hnulei ah cu sianginn ah a um kho lo i a zaammi CHRO nih biahalnak an ngeih hna. An chimmi cu, hramhram in an kaiter hna i an huam lo ahcun ralkap luhter ding an sinak kong; phungki ca (pali) an cawnnak kong; phungki angki an iruknak kong; an hmatpungtin ah miphun ah Chin an tial i biaknak ah Buddhist, tiah an tialnak kong, an chim. Hi program kong hi ṭha tein zoh set tikah kum 30 program asi i Kawlram ah asi a fak bikmi miphun Chin hngakchia hna an kan lakpiak lengmang ahcun kan miphun sinak a pil in a tlau kho ko lo maw? tihi ruah awk a um ngaingai.

Kum 2011 lioah kawl sayamah 600 leng, Laitlang an phan. Khuate kip, ti awk ah sianginn sayamah an tuan. Cu hmanh ah nungak lawngtheng. Aruang cu, sianginn kip ah kawl holh in cachimh i fimthiamnak rak ṭhanchoter kha an hmuitinhmi rak sisehlaw, a ṭha tukhnga nain a rak si thlu lo. An itinhmi cu pasal  va ngei hna sehlaw, an fa le kha ‘kah-pia’ lawng tein chuak hna seh. Tu hnu kum 20-30 ahcun Lai/Chin timi hrimhrim um ti hna seh, ti khi a rak si ziar. Cu lawng si lo. Hakha i UNHCR zung kongkau ah, ruah awk a um ngai. Hihi Chinmi chungin refugee pawl an kir than khawhnak dingah tuahmi bantuk in an chim nain a hnu ah buaibainak a chuahpitu zong asi kho. Hi zong hi, Daniel Sakhong chimning ahcun, caan zeimawzat cu Laimi caah thathnemnak a chuahpi men lai nain tlawmpal ah Rohingya pawl hmanh hi kan Chinram ah ralzaam (refugee) bantukin khuasaknak nawlpek khawh an si. An um hnuhnu ahcun ram an ngei ti lo caah kirnak ding zong an ngei ti lo. Laitlang a ummi kan milu nakin an tam deuh pinah an karh a fawi lawlaw fawn. Kum zeimaw lo tein ah an kan chilh dih ko lai. Cucaah, iralring kan herh. Cun, kan hnulei tiangah Chin ramkulh chungah ralkap battalion 14 hrawng an um i hmun 50 renglo ah hmunhma an khuar, an ti. CNF nih cozah he remdaihnak minsen a thut cang nain naite ah cozah nih ralkap battalion 2 a thar in a chap ṭhan, an ti fawn. Ralkap umnak paoh ah hremtuarnak, ningcang loin namnetnak le minung covo phungbuarnak a um zungzal ti cu kan theih. Tlaihhrem in thah tiang a tuarmi zong an um. Remdaihnak minsen thut hnu ah ralkap battalion a thar chap cu zeidah a sullam set asi kun hnga? Chin ramkulh cu atu tiang phihkhammi hmun (restricted zone) asi rih i ramdangmi nih kal an duh ahcun ‘permit’ dangte in hal hnu lawngah kal khawh asi. Ziah, khammi ram le miphun ah chiah kan si rih peng ko? Hi kong hi cozah nih a lengah an chim, an ṭialmi le a chunglei thil sining taktak aa danning kha zoh tikah, Salai Van Lian Thang bia cun, meithal in kah i miphun cihmih siloin khensar bantukin kan chunglei in dai tein eihmuar i cihmih asiloah dawpdolh (an unwritten policy of forced assimilation) an kan timhnak kong kha aupimi asi.

Cu lawng si lo. Kan caholh kongkua zongah ruah ding tampi a um rih. Caa le holh hi a biapi tuk ti cu theih cio asi ko. Asinain, nihin tiang ‘kan holh le kan caa’ cawnnak nawl an kan pe hlei rih lo (pek dawh kan si an ti lio lawng si rih). Biaknaklei cachuah le Baibal namhnak nawl zong phungning tein onh kan si hlei rih lo. A phunphun in kham kan si rih. Asinain, kawl holh tu cu ‘heh’ tiah an kan barh. Kan cacawnning nan theih cio ko lai. Tangkhat in tangriat tiang hrawng cu, sianginn ah kan min le nulepa min aa khat dih. (My name is Tun Tun, my parents are U Ba and Daw Aye) hei ti hrawng. {Kan khuapa le bang, sazaci nih na nulepa min aho? tiah a hal i sianginn asi caah my parents are U Ba and Daw Aye ati. Kan sazaci cu a thinhangtuk i ‘na nu chu he, na nulepa min cu U Ba le Daw Aye an si tung lo’ ati.} Cataang awn duh ahcun fir le hrokhrol chim hau phun. Hihi kum a sau cang tikah a poi ah chiah lo sual zong a fawite. Asinain, miphun pakhat sinak ding caah ca-holh hi a biapi tuk. Ca-holh a ngei lomi miphun cu an tlau lo hmanh ah miphun tlau ti khawh an si.

       

Chinmi milu zakhat ah sawmkua renglo cu Khrihfa kan si i Khrihfa sinak hi kan miphun hmelchunh pakhat ah kan chiah cangmi asi. Khrihfa kan sinak hmelchunhnak hna cu; biakinn, vailamtung, Bethel, thlacamnak inn/tlang ti bantuk kan ngeihmi hna hi an si. Kan miphun a tlau lonak ding, cihmihmi kan si lonak ding le miphun liandeuh chungah dawpdolhmi kan si lonak dingah kan miphun sinak hmelchunh hi himbawm tein kan kilven a herh. Biaknak min bunh in cihmih timh kan sinak hi ralring tein kan ngaitthlai peng i kan irunven a herh.

Chirhchanmi hna:

1.Salai Van Lian Thang, Burma Cozah nih Miphun Dawpdolhnak Program Hrawk Seh timi chungin.

2.CHRO nih chuahmi, Persecution of Chin Christians in Burma timi chungin.

3.Hc Penglianmang, Tulio Kan Miphun Lak Thlihran Vaipa Zir timi chungin.

4.Tawk Lian, “Stockholm Dairy,” Ṭhiangṭhang Makezin chungin.

5.K.M.Win B.A(Hons)MIPP (SAIS), A Brief Overview of Myanmar  timi cauk chung in.

6.http://www.chro.ca/index.php/resources/religious-freedom/284-1999-religious-persecution-report.

Facebook Si Ka Duh (I want to be a Facebook)

Voikhat cu Sunday school ah cawnpiaktu sayamah nih a cawnpiakmi hngakchia pawl kha essay tial dingin a fial hna. An tial dingmi cu, “Zeidah Pathian nih in tuahpiak ti na duh,” timi asi. An tialmi mark pek dingin a check lioah essay pakhat nih a lungsuktuk i a mitthli a tla hiahmah. Cu lioah cun, riantuannak in a hung lawimi an pa nih a hmuh i a von zuanhnawh. “Hi, honey, ziah na tah, khualei ka nulepa maw an dam lo, zei thawngpang chia dah na theih?” tiah a von hal. “Si lo, zei thawngpang chia hmanh ka thei lo, mah ca (essay) hi rel ve hmanh. Sunday school kaimi hngakchia pakhat nih a tialmi asi,” tiah an nu nih a von pek.

A tialmi cu (Essay):

“Maw Bawipa, tuzaan cu a biapi tukmi pakhat tein hal kan duh. Naa harh lai ka zum lo. Zaangfahnak tein Facebook ah ka canter. Facebook airawlh ka duh. Kan inn ah hin Facebook bantukin um ka duh. Hmunhma thanak tein an chiahmi le an dawtmi si ka duh. Ka nulepa nomhter ka duh hna. Ka unau zong nomhter ka duh fawn hna. An zawnruahmi si ka duh. Zeihmanh bia el lo tein ka hmai ah an thut i an ka zohmi ka duh. Facebook bantuk tein caan an pekmi si ka duh. Rian an tuan lo caan poah ah an von chawnh ta mi le zohta mi si ka duh. Ka pa, company in a rak lawi i a battuk caan zongah a zohmi le bia a ruahmi si ka duh. Cun, ka nu zong nih, a ngaihchiattuk caan le aa manh lo caan zongah, a hnawlmi si loin a duhmi si ka duh fawn. Ka unau vialte zong nih an rian lakah a tu le tu an zohmi le an inomhnak si ka duh. A hnu bik ah, ka chungkhar dihlak nomhtertu si ka duh.

Maw Bawipa, kan halmi hi a tampi silo, na theih. Facebook bantuk si ka duhmi te lawng hi asi ko.”

“Ai zaw law!! Zaangfah a umning. Cu hngakchiate cu. A nulepa cu khuaruahhar bak pei an si hi. Fa le zong tha tein zohkhenh lo, caan pek lo i dawt lo cu,” tiah an pa a zai. 

An nu nih a von zoh i, “Kan fapa tialmi asi, kan pa.”

Note: Atu icheck ve usih. Social media chungah kan pil tuk sual maw? Kan nulepa, le kan fale nakin social media kan duh deuh sual ve hnga maw? Pathian hi teh khoi ah dah kan chiah? Pathian lila hna nih “Facebook si ka duh” ti ding tiangin philhmi asi ve sual hnga maw? Nikhat ah suimilam zeizat dah Social media na hman i voi zeizat dah Pathian he kan ichawn? Suimilam zeizat dah Baibal ca kan rel i thla kan cam? Fale caan kan pek hna? Kan nulepa caan kan pek hna?

Saya le Siang Hngakchiapa Biaruahnak

                                                   By Henry Cung Bik (S. Korea)

Saya Pa: Khrihfa na si ko lo maw, ka fapa?

Siang hngakchia: Aw, si ko.

Saya Pa: Si lo cun, Pathian ti mi hi na zumh ko, si ko lo maw?

Siang hngakchia: Zumh tuk ta.

Saya Pa: Asi kunah, Pathian hi a ttha maw?

Siang hngakchia: A ttha tuk ta!

Saya Pa: Pathian nih atuah khawh lomi thil aum maw?

Siang hngakchia: Pathian nih zeizong vialte atuah khawh dih hna.

Saya Pa: A dam lomi dam ter hi thil ttha asi ko lo maw?

Siang hngakchia: A si ko.

Saya Pa: Pathian sinah nifatin te damnak caah tiah thla arak cam lengmang mi ka naupa cancer zawtnak in athi. Pathian nih arak damh lo. Pathian attha tiah zeitin dah na ti khawh?

(Siang hngakchia pa cu a holh lo)

Saya Pa: Na thei ve lo si ko lo maw? A silo cun kaan hal than lai. Pathian hi a tha maw?

Siang hngakchia: Tha!

Saya Pa: Seihtan tah a tha maw?

Siang hngakchia: Tha lo.

Saya Pa: Seihtan aser tu hodah asi?

Siang hngakchia: Pathian.

Saya Pa: Kha si ko. Vawlei cungah hin thil thalo a um maw?

Siang hngakchia: Um ko.

Saya Pa: Zeizong vialte sertu Pathian asi ko lo maw?

Siang hngakchia: Si ko.

Saya Pa: Cu ti siah, aho nih dah thil thalo hi arak ser kun?

(Siang hngakchia pa cu a holh lo)

Saya Pa: Zawtnak, thihnak, huatnak, remlonak ti bantuk thil tha lo pawl hi vawlei cungah an um, si ko lo maw?

Siang hngakchia: An um ko.

Saya Pa: Si lo cun ho nih dah mah hna hi arak ser hna?

(Siang hngakchia pa cu holh loin aum than)

Saya Pa: Teihpaan (Science) nih vawlei cungah minung nih kan pawngkam thilri zeidah an si, an um tak maw, tiah kan theih khawhnak caah mit in hmuh, hna in theih, lei in a thawtnam theih, hnar in arimhmui theih, silole taksa in tongh chun bal hna ahau ati. Cucaah, Pathian na mit in na hmu bal maw?

Siang hngakchia: Hmu ballo.

Saya Pa: Pathian aw na hna in na thei bal maw?

Siang hngakchia: Thei ballo.

Saya Pa: Pathian na tawng bal maw?

Siang hngakchia: Tawng ballo.

Saya Pa: Pathian athawtnam na thei bal maw?

Siang hngakchia: Thei ballo.

Saya Pa: Pathian arim na thei bal maw?

Siang hngakchia: Thei ballo.

Saya Pa: Mah cu asi ko mi cu na zumh rih ko maw?

Siang hngakchia: Zumh rih ko.

Saya Pa: Hmuh khawh, tongh khawh, le test khawh asi lo caah Teihpaan (Science) nih na Pathian hi a umlo ati. Zeitin na ruah?

Siang hngakchia: Zeitin hmanh ka ruat hlei lo saya. Zumhnak pakhat lawng cu fek tein kaa tleih ko.

Saya Pa: Zumhnak? Mah zawn te bak cu Teihpaan (Science) nih aduh lomi cu asi. Mit nih a hmuh khawh lomi, taksa nih a tongh khawh lomi, hna nih a theih khawh lomi, lei nih a thawtnam a theih khawh lomi, le hnar nih a rim a theih khawh lomi pawl kha Teihphan nih hi vawlei cungah a ummi thil ah a chia lo.

Siang hngakchia: Saya, asi locun, kaan hal ve lai. Lumnak (heat) timi hi a um maw?

Saya Pa: A um ko.

Siang hngakchia: Kihnak (cold) timi hi tah a um maw?

Saya Pa: A um ko.

Siang hngakchia: Saya, na palh. Kihnak timi hi a um lo. (An khan vialte an dai dih).

Siang hngakchia: Saya, lumnak timi hi a tampi zong um khawh asi, a tlawm te zong um khawh asi, cun umlo lawlaw zong asi kho. Sihmanhsehlaw, kihnak timi thil hi amah dang tein a um lo. Temperature hi -458 degree tangleng a tum kho lo. Kihnak timi biafang hi lumnak a tlawm le tam kan chim duh ruangah kan hmanmi asi. Kihnak timi hi tah khawh zong asi lo. Lumnak tuhi tah khawh asi. Kihnak le lumnak hi aa ralchanh (opposite) mi zong ansi lo. Lumnak a tam deuh ahcun, akik lo deuh ti a um, sihmanhseh law, kihnak a tam deuh timi hi a um kho lo.

Siang hngakchia: Muihnak ti mi hi tah a um tiah na zum maw, saya?

Saya Pa: Zum ee. Zaan khi muihnak si loah zeidah si kun hnga.

Siang hngakchia: Saya, na palh than. Muihnak timi hi a um mi thil asi lo. Ceunak tu hi a um mi asi. Ceunak timi hi a tampi zong um khawh asi. A tlawm te zong um khomi asi. Ceunak a umlonak tu khi muihnak tiah biangfang kan pek sawhmi asi. Amah dang tein muihnak hi a ummi thil a silo. Va um sehlaw cu, a mui mi khi muihter chin angah ding asi, si ko lo maw?

Saya Pa: Si, zeiruang dah mah vialte cu na ka chimh theng?

Siang hngakchia: Thil na ruahning daan a palh, tiah ka chim duh mi asi.

Saya Pa: Zeitin dah na palh na ka ti khawh?

Siang hngakchia: Thil na ruahning daan hi an i ralchanh (opposite). Nunnak le thihnak hi a dang veve in a um na ti hna. Cun Pathian zong hi a thami le thalomi in a um na ti fawn. Pathian timi hi rel khawhmi, tah khawhmi, le donghnak a ngeimi sawh men in na hmuh. Taihpaan nih cun ruahnak (thought) hmanh a fianter (explain) khawh tunlo. Thihnak timi hi nunnak he aa ralchan, tiah kan ruah ahcun, thihnak timi hi a mah lawng a um khawh lo hi kan theih lo ruangah asi. Thihnak hi nunnak he aa ralchanh mi a silo. Nunnak a umlo ruang tu ah thihnak a um, sihmanhsehlaw, thihnak a umlo ruangah nunnak a um hlei lo. Cucaah, thihnak timi hi a mah bing tein a um kho lo. Nunnak a dongh tu khi thihnak, tiah kan auh i asi. Saya, na siangakchia pawl hi “minung hi zawng in a raa mi kan si” timi hi na cawnpiak mi hna asi ko lo maw?

Saya Pa: Aw, si hen ta.

Siang hngakchia: Zawng khi duhsah tein minung ah aa thlen na mit in na hmu bal maw?

(A saya pa cu a siangakchia pa nih a chim duh mi kha a vun fiang thluahmah. Siang ngakchia pa tu cu merh zimziam in a zoh i a lu a lei (ka hmu ballo ti duhnak ah))

Siang hngakchia: Asi ahcun, zawng khi minung ah aa thlen lio na hmuh bal ve lo asi ahcun, “minung hi zawng in a raa mi kan si” tiah na siangngakchia pawl na chimh tawnmi hna hi, nangmah pumpak ruahnak le zumhnak na chimhmi hna asi ve ko lo maw? Taihpaan pyingiashin (Scientist) zong hi pastor te he an ikhat ko hna lo maw?

(An khaan vialte an lau dih)

Siang hngakchia: Mah khaan chung hin tah, kan saya pa i a thluak a hmu bal mi nan um maw?

(An khaan vialte in an ni dih)

Siang hngakchia: Kan saya pa i a thluak thawng tah, a hna in athei bal mi nan um maw? A tawng bal mi, a thawtnam a tep bal mi, silole a rim a thei bal mi nan um hna maw? Nan um rua lo. Asi lo ahcun, kan saya pa i a thluak hi, mit zong in hmuh khawh asi lo. Hna zong in theih khawh asi lo. A tawng bal mi zong kan umlo. A thawtnam a thei mi zong kan umlo. A rim a thei bal mi zong kan umlo caah, a mah nih a chim ning bantuk tein ka chim ahcun, Taihpaan nih cun thluak na ngeilo aan ti, saya. Thluak na ngeih lo asi ahcun, zeitin dah caa na kan chimhmi pawl kan zumh khawh ti lai?

(An khaan vialte an dai dih. Saya pa nih cun siangngakchia pa cu khuaruahhar tukin azoh i)

Saya Pa: Zumhnak in ta thluak ka ngeih cu nan zumh a hauh ko lai, ka fapa.

Siang hngakchia: Mah bak cu si, saya. Minung le Pathian karlak i kan ipehtlaihnak hi ZUMHNAK asi. ZUMHNAK hi kan nunnak ah abiapi bik asi.

*Mah sianghngakchia pa min cu Albert Einstein asi.

 

 

 

 

 

 

 

Albert Einstein a rak kainak sianginn

 Note: Hihi BLF Bulletins News Vol.1, No. 7, Jan 15, 2015 ah chuah cangmi asi.